Hersteloperaties

Zoals aangekondigd in ons werkprogramma 2023 zetten we ons toezicht op de hersteloperatie kinderopvangtoeslag (hierna: KOT) voort. Dit doen we onder andere in dit verdiepende onderzoek, waarin wij ook de hersteloperaties FSV en box 3 betrekken. Samen met een aantal betrokken sleutelpartijen verkennen we de verschillende perspectieven op herstel en proberen we lessen te trekken voor huidige en toekomstige hersteloperaties. Door verschillende hersteloperaties in dit onderzoek te betrekken, willen we overkoepelende inzichten opdoen.

Doel van dit onderzoek

Het doel van dit onderzoek is om na te gaan of in de uitvoering van de hersteloperaties de belangrijkste principes voor de leefwereld van benadeelden standhouden. Wanneer dit niet het geval is, willen wij nagaan welke rol de systeemwereld hierin speelt en wat de onderliggende oorzaken zijn.
Vervolgens gaan wij met betrokken partijen het gesprek hierover aan. Wij willen daarmee bewustwording creëren van de gevolgen van een andere invulling van de leefwereldprincipes. Tot slot willen wij samen met de betrokken partijen nadenken over mogelijke oplossingen die rechtdoen aan integraal schadeherstel.

Met deze inzichten kunnen lessen worden getrokken voor huidige en toekomstige hersteloperaties.

Signaal: levens in de wachtstand

In oktober 2023 hebben we een signaal afgegeven welke gaat over de situatie van de groep gedupeerden die het zwaarst getroffen is (ernstig gedupeerden) door de stopzetting en terugvordering van KOT. Wij constateren dat een aantal keuzes in het kader van de hersteloperatie KOT negatief uitpakt voor ernstig gedupeerden.

afbeelding signaal levens in de wachtstand

Met dit signaal vragen we de staatssecretaris Toeslagen en Douane en de leden van de Tweede Kamer om in gesprek te gaan over het loslaten van het FIFO-principe (First in, First out) zodat schadeherstel van ernstig gedupeerden voorrang krijgt. Verder vragen we het Ministerie van Financiën om met de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen de groep ernstig gedupeerden te identificeren. Samen moeten zij onderzoeken hoe voor deze groep ernstig gedupeerden een maatwerkroute kan worden ingericht.

De aanpassingen van de hersteloperatie KOT blijven onverminderd doorgaan. Dat is de reden waarom we dit signaal in oktober 2023 hebben gegeven en niet pas in ons eindrapport begin 2024.

Reactie ministerie van Financiën

Op 10 oktober 2023 reageerde staatssecretaris Aukje de Vries (Toeslagen en Douane) op ons afgegeven signaal. We namen via een Kamerbrief kennis van de reactie.