Over ons
De Inspectie belastingen, toeslagen en douane is gestart op 1 januari 2022 en daarmee de jongste inspectie binnen de Rijksoverheid. We vallen onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Financiën. We zien erop toe dat mensen rechtvaardig worden behandeld als zij te maken hebben met belastingen, toeslagen of douanezaken. De afgelopen jaren is duidelijk geworden hoe groot de gevolgen voor mensen en bedrijven kunnen zijn wanneer zaken structureel misgaan en de bescherming van rechten daarbij tekortschiet.
Ontstaan van de inspectie
De directe aanleiding voor onze oprichting waren de toeslagenaffaire en het ongeoorloofd werken en delen van gegevens van burgers met het systeem Fraude Signalering Voorzieningen (FSV).

In het adviesrapport ‘Toezicht als tegenkracht’ (oktober 2020) werd opgeroepen een inspectie op te richten die vanuit het perspectief van burgers en bedrijven toezicht zou houden op de diensten.
Reflectief en onafhankelijk toezicht
Het is onze opdracht om met een onafhankelijke blik en op een reflectieve manier toezicht te houden op de domeinen van belastingen, toeslagen en douane. Reflectief betekent dat we structurele problemen en risico’s die we signaleren boven tafel brengen, op de agenda’s zetten en bespreken met alle betrokken partijen. Zo stimuleren we hen maatregelen te nemen en versterken we het lerend vermogen voor de toekomst.
In ons werk kijken we niet alleen naar de uitvoering door de Belastingdienst, de Dienst Toeslagen en de Douane. Het hele proces van totstandkoming van wetten en regels tot en met de uitvoering – en alle partijen die daarbij betrokken zijn - nemen we mee in ons toezicht. Waar nodig spreken we de verschillende ministeries en de wetgever aan op ingewikkelde wetgeving of tekortschietende rechtsbescherming.
De Regeling taakuitoefening en bevoegdheden IBTD beschrijft de wijze waarop onze onafhankelijkheid gewaarborgd is. We zijn geen lid van de Bestuursraad, het hoogste ambtelijke orgaan binnen het ministerie. We bepalen zelf welke interventies of onderzoeken we gaan inzetten en brengen de resultaten naar buiten op een moment dat we zelf kiezen. Ook de woordvoering richting de pers hebben we zelf in de hand.
Onze rapporten vinden via de minister van Financiën rechtstreeks hun weg naar de Eerste en Tweede Kamer, zonder inhoudelijke tussenkomst van het ministerie. Een vast onderdeel van onze rapporten vormt de wederhoortabel. Hierin staan de reacties van de betrokken diensten/medewerkers op de bevindingen van ons onderzoek en dat wat wij daarmee hebben gedaan. Bij al onze publicaties is de wederhoortabel terug te vinden.
Onze organisatie
Met een klein team van toegewijde en enthousiaste professionals met hart voor de zaak, geven we invulling aan onze taak. In 2023 doen we dat vanuit drie afdelingen. De afdeling Onderzoek richt zich op het opzetten, uitvoeren en evalueren van verkenningen en onderzoeken. De afdeling Rechtstoepassing helpt met inhoudelijke kennis bij het maken van keuzes voor ons toezicht, de ontwikkeling van ons onderzoeksprogramma en processen van kwaliteitsborging. De afdeling Staf houdt zich vooral bezig met bestuursadvies, stakeholdersmanagement en interne bedrijfsvoering.

We hechten waarde aan diversiteit en inclusie; in 2023 hebben we dan ook samen met een externe partner gekeken hoe wij ons wervings- en selectieproces en ons personeelsbeleid hierop kunnen inrichten.
In 2023 zijn we uitgegroeid tot een organisatie van 27 medewerkers en hebben we ons met name versterkt op het gebied van onderzoek, fiscale kennis en bedrijfsvoering.
Een aantal cijfers
- Aantal personen in dienst: 27 medewerkers (20 fulltimers en 7 deeltijders)
- Aantal fte op 1-1-23: 20,94 fte / aantal fte op 31-12-23: 22,8 fte
- Leeftijdsverdeling
- 25-34: 7 medewerkers
- 35-44: 7 medewerkers
- 45-54: 8 medewerkers
- 55-59: 3 medewerkers
- Verdeling man/vrouw bij IBTD: man: 25,9%, vrouw: 74,1%,
Kwaliteitszorg en -borging binnen de inspectie
We zijn een lerende organisatie in ontwikkeling. Dat betekent dat we ons bij al onze activiteiten afvragen of we het goede doen. En of we de dingen díe we doen, ook goed doen. In 2023 zijn we gestart met het uitwerken van onze kwaliteitszorg en -borging via twee lijnen: interne tegenspraak en grip op processen. Interne tegenspraak organiseren we door alle rapporten en plannen die we uitbrengen, eerst intern te laten reviewen door collega’s. Ook zetten we specifiek benodigde expertise in bij onze onderzoeksactiviteiten. Bijvoorbeeld op het gebied van onderzoeksmethoden, fiscaliteit of rechtsbescherming. Daarnaast houden we grip op onze processen door voor elk project te werken met heldere plannen van aanpak via een vast format. Tot slot evalueren we de verschillende projecten uitvoerig, om zo de lessen die eruit voortkomen mee te nemen in volgende projecten.