Voorwoord
Als nieuwe toezichthouder hebben wij ons in het eerste jaar volledig ingezet om de drie domeinen waarop wij toezicht houden in beeld te krijgen. Tegelijkertijd leverden we onze eerste bijdragen aan het waarborgen van de kwaliteit van de uitvoering van de Belastingdienst, Toeslagen en de Douane. We zijn verheugd om in dit verslag met u te delen op welke wijze wij het afgelopen jaar invulling hebben gegeven aan ons toezicht.
Onze belangrijkste doelstellingen zijn het dienen van het publieke belang en het vergroten van de betrouwbaarheid van de overheid door middel van effectief toezicht. We doen dit op verschillende manieren, waaronder het verzamelen van signalen in bijeenkomsten, organiseren van werkbezoeken, het uitvoeren van onderzoek en het actief delen van observaties.
Toezicht houden op overheidsdiensten is geen eenvoudige taak. Het vergt veel en vaak specifieke kennis van zaken en een zorgvuldige aanpak om de complexe systemen en processen van de overheid goed te begrijpen en te beoordelen. Daarom ben ik bijzonder trots op dit nieuwe team dat zich hiervoor dagelijks inzet. Dit is extra ingewikkeld omdat er vanzelfsprekend verwachtingen zijn van buitenaf om als toezichthouder met resultaten te komen. Natuurlijk ervaren we daarom enige druk, maar we weten hoe we daarmee moeten omgaan en zijn vastbesloten om een effectieve bijdrage te leveren.
Onze onafhankelijkheid is daarbij van groot belang. We bepalen zelf ons werkprogramma, we bepalen zelf hoe en welke toezichtsinstrumenten we inzetten en onze bevindingen worden via de minister rechtstreeks naar het parlement gestuurd. Ons moederdepartement, het ministerie van Financiën, begrijpt dat zeer goed. Het is heel belangrijk dat toezicht onafhankelijk is en niet wordt beïnvloed door politieke sturing, de belangen van het departement of andere diensten. De toeslagenaffaire, mede reden voor onze oprichting, laat zien dat onafhankelijk en onpartijdig toezicht onmisbaar is in het openbaar bestuur. Ook het rapport van de parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen benadrukt dat inspecties zelfstandig hun werkprogramma moeten kunnen maken en zelfstandig moeten kunnen rapporteren over de resultaten van hun toezicht. Ik dank daarom het ministerie, de diensten en al hun medewerkers voor de medewerking vanuit onze afzonderlijke rollen.
Tot slot wil ik ook alle anderen die wij het afgelopen jaar spraken, bedanken voor hun waardevolle bijdragen. Ons werk doen we vanuit het perspectief van de samenleving. In dit jaarverslag delen we daarom ook de praktijkverhalen van burgers, ondernemers en hulpverleners. Dit geeft meer inzicht in de domeinen waarop wij toezicht houden en de knelpunten en uitdagingen die mensen in de praktijk tegenkomen. We hebben daarbij ook de samenwerking met maatschappelijke organisaties, andere toezichthouders en instanties nodig om de stem van burgers en bedrijven te laten doorklinken in ons toezicht. We zien uit naar een verdieping van deze contacten in de toekomst!
Bart Snels
Inspecteur-generaal